Czy prowadzić z dzieckiem rozmowy o śmierci? Śmierć jest częścią naszego życia i nie możemy jej odciąć, odczepić, założyć na nią czapki niewidki. Szczególnie teraz, gdy dokoła umierają ludzie, tysiące ludzi, przeżywamy dramaty, gdzieś w tej gęstej atmosferze trudno znaleźć ukojenie. Wszelkie dane są łatwo dostępne a dzieci to w dzisiejszym świecie mistrzowie komputerów i Internetu. Potrafią przez sekundę odnaleźć to, z czym dorosły się męczy o wiele dłużej. Uogólniając – wiemy, że dzieci są różne, dorośli także.
Co to takiego ta śmierć?
Pytania o śmierć budzą grozę. Odpowiedzi są trudne i często przywołują tak samo trudne wspomnienia. Dlatego najszybciej wybieraną drogą, szczególnie gdy dziecko zaskakuje nas takimi pytaniami, jest ucieczka od tematu. Im bardziej uciekamy, tym mocniej dzieci zastanawiają się o co chodzi, czy tej śmierci rzeczywiści trzeba się tak bardzo bać.
Warto pamiętać, że dzieci spotykają się ze śmiercią, mimo, że nie do końca sobie to uświadamiamy. Komary, które dręczą nas w ciepłych miesiącach roku – są różnymi sposobami uśmiercane. Martwe muchy znajdowane na klatce schodowej – leżą wyschnięte i się nie ruszają. Wreszcie małe zwierzątka domowe, których życie kończy się po 2-3 latach. Rozmowy o tym z rówieśnikami i wreszcie śmierć pojawiająca się na wszelkich ekranach.
Co wtedy? Jak prowadzić rozmowy o śmierci?
Niektórzy rodzice starają się zaoszczędzić dziecku trudnych emocji i „podmieniają” zwierzątko. Pamiętajmy jednak, że rozmawiając na temat śmierci porządkujemy dziecku jego świat. Nie wiemy, czy wcześniej nie słyszało jakiś opowieści, czy rówieśnicy nie przedstawili dziecku własnej wizji tego tematu. Mogły też się pojawić obawy i niepewność.
Ważna jest szczerość i spokojna atmosfera. Rodzic podczas rozmowy buforuje emocje dziecka. W rozmowie tłumaczy, że śmierć jest czymś naturalnym i rozmowa o niej sprawi, że lepiej ją zrozumiemy. Warto zaznaczyć, że śmiercią nie można się zarazić i że nie spotyka ona ludzi na zasadzie wyliczanki. Mamy tylko jedno życie – nie tak jak w grach komputerowych, w których jest wiele żyć i odradzamy się na początku rundy, czy w innym określonym miejscu. Jeśli ktoś umrze, to już się nie obudzi. Dzieci interesują się też tym, co się dzieje z człowiekiem po śmierci. Oprócz tego w co wierzą rodzice, warto też po krótce powiedzieć w co wierzą inni ludzie.
Śmierć i opowieści o śmierci to trudne tematy. Pamiętajmy jednak, że swoje lęki modelujemy dzieciom.
Rodzicu! Jeśli ten temat Cię przerasta to możesz poprosić mnie o pomoc. Pomogę Ci porozmawiać z dzieckiem – możemy to zrobić razem albo przygotuję do tej rozmowy.
Zapraszam na konsultację online lub stacjonarnie u Marty Poradnia Psychologiczna Werbena.
